Handel na Forex cały czas zyskuje na popularności. Nic dziwnego, ponieważ jest on dostępny praktycznie dla każdego, nie wymaga dużych nakładów kapitału, oferuje dużą zmienność oraz możliwość generowania wysokich zysków, w krótkim czasie – zwłaszcza, jeśli handlujemy z wykorzystaniem dźwigni finansowej, za pomocą kontraktów CFD. W efekcie tego typu trading oznacza nie tylko długoterminowe inwestowanie, lecz świetnie sprawdza się również w handlu bazującym na ruchach swing, day tradingu, czy nawet scalpingu.
Można zatem dojść do słusznego wniosku, że dobór najlepszej strategii handlowej Forex w największym stopniu zależy od osobistych preferencji. Mimo wszystko, poniżej spróbujemy jednak przeprowadzić zestawienie strategii handlowych Forex cechujących się taką skutecznością i stosunkiem zysku do ryzyka, że naszym zdaniem zasługują na miano najlepszych. Zacznijmy od takiej metody tradingowej jak:
Strategia Overbalance Swing Trading
Podstawowe informacje
Overbalance jest techniką określania trendu na podstawie mierzenia korekt. Została ona zaczerpnięta z Teorii Fal Elliotta i dość niespodziewanie zyskała bardzo liczne grono sympatyków specjalizujących się w swing tradingu, zwłaszcza przy zastosowaniu wykresów D1. Strategia Overbalance Swing Trading uchodzi za dość wymagającą dla tradera, ponieważ by handlować z jej wykorzystaniem, musi on najpierw w pełni opanować umiejętność wyznaczania lokalnych szczytów i dołków.
To jednak jedyny element tej strategii wymagający subiektywnej oceny sytuacji. Cała reszta systemu składa się już ze sztywno określonych zasad wynikających z matematyki i statystyki. Wydaje się, że to właśnie te cechy odpowiadają za jej ponadprzeciętną skuteczność – w końcu na rynkach finansowych nic nie dzieje się przypadkiem.
Wejście w pozycję
W celu określenia panującej tendencji, trader oznacza na wykresie D1 lokalny szczyt oraz dołek. Ruch ceny pomiędzy jednym, a drugim ekstremum jest ruchem trendowym. W momencie, gdy cena minimalna wystąpiła wcześniej na wykresie niż cena maksymalna, wówczas mamy do czynienia z trendem wzrostowym. Z kolei odwrotna sytuacja, w której pierwszym ekstremum jest cena maksymalna, a drugim minimalna, będzie przykładem trendu spadkowego. W momencie, gdy posiadamy już wyznaczony ruch trendowy na wykresie, skupiamy się następnie na odnalezieniu największej korekty w danym ruchu.
Posiadając odmierzoną największą korektę w trendzie, staje się ona punktem odniesienia dla kolejnych korekt. Sygnałem zajęcia pozycji jest dojście ceny do zniesienia 85% największej korekty w ruchu trendowym. Wątpliwości budzi fakt, że punktem odniesienia staje się pierwsza korekta, która nie musi być największą korektą w trendzie wzrostowym. Aby posiadać miarodajny punkt odniesienia, należy upewnić się, że w danym ruchu doszło do przynajmniej 3 korekt. Następnie największa z tych korekt będzie tą, której 85% zniesienia będzie sygnałem do zajęcia pozycji. Zlecenia kupna są realizowane na 85% zniesieniu korekty spadkowej, zaś zlecenia sprzedaży na 85% zniesieniu korekty wzrostowej. W ten sposób spekulant zajmuje pozycje zgodne z panującym trendem.
Stop Loss i wyjście z pozycji
Stop loss należy umieścić na zniesieniu 120% największej korekty w trendzie. W ten sposób trader dopuszcza sytuację, w której największa korekta zostaje zniesiona z jednoczesnym zachowaniem głównej tendencji rynkowej. Zlecenie Take Profit powinno być natomiast ustawione na lokalny szczyt w przypadku zlecenia kupna, bądź na lokalny dołek w przypadku zlecenia sprzedaży.
Kolejnym niewątpliwym atutem Strategii Overbalance Swing Trading jest fakt, iż stosunek potencjalnego zysku do ponoszonego ryzyka (znany jako współczynnik RR) jest w tej strategii wyjątkowo korzystny – wynosi aż 2,4:1.
Dużą zaletę stanowi także fakt, że ten system nie generuje zbyt wielu sygnałów, nawet w kontekście innych strategii z zakresu swing tradingu, dzięki czemu szanse na wystąpienie serii nieudanych wejść w dość krótkim czasie są absolutnie marginalne.
Strategia Day Trading z wykorzystaniem Punktów Pivota
Podstawowe informacje
Punkty Pivota (Pivot Points) uchodzą za bardzo użyteczny wskaźnik, gdy mowa o day tradingu. Są to linie wsparć, oporów i punktów kierunkowych wyznaczane na daną sesję na podstawie ceny minimalnej oraz ceny maksymalnej, a także ceny zamknięcia minionej sesji. Poziomy te charakteryzują się faktem, że potrafią wyprzedzić to, co zdarzy się na wykresie.
Kluczowe poziomy mamy wyznaczone już na starcie sesji, są one dla wszystkich klarowne i w pełni obiektywne, co oznacza, że przy stosowaniu Strategii Day Trading z wykorzystaniem Punktów Pivota od razu wiemy na jakich poziomach mamy się skoncentrować i kiedy szukać wejść w pozycję.
Jak wylicza się wskaźnik Punktów Pivota?
Wskaźnik Punktów Pivota (PP) wylicza się na podstawie wzoru:
PP = (cena maksymalna + cena minimalna + cena otwarcia) / 3.
Natomiast wsparcia i opory wyznaczane są w następujący sposób:
- Pierwszy opór (R1): 2 x PP -cena minimalna
- Pierwsze wsparcie (S1): 2 x PP – cena maksymalna
- Drugi opór (R2): PP + (cena maksymalna – cena minimalna)
- Drugie wsparcie (S2): PP – (cena maksymalna – cena minimalna)
- Trzeci opór (R3): cena maksymalna + 2 x (PP – cena minimalna)
- Trzecie wsparcie (S3): cena minimalna – 2 x (cena maksymalna – PP).
Dzięki temu mamy istotne poziomy na kolejną sesję po zakończeniu handlu w danym dniu. Oczywiście Punkty Pivota można wyznaczać również na interwałach godzinowych i tygodniowych, jednak podstawową i najbardziej przydatną wersją są dzienne. Posiadając rozrysowane na wykresie te poziomy można z powodzeniem handlować na wykresach M5, M15 oraz M30.
Wejście w pozycję
W przypadku strategii Day Trading z wykorzystaniem Punktów Pivota nigdy nie należy walczyć z panującym trendem. Naszym celem będzie szukanie najlepszych okazji, by do niego dołączyć. Jak ocenić tendencję przy użyciu tej metody w obrębie pojedynczej sesji? Stosunkowo łatwo, po prostu na podstawie wyliczenia aktualnego położenia punktu równowagi (PP) względem poprzedniego dnia. Jeżeli dzisiejszy Pivot znajduje się powyżej wczorajszego mamy do czynienia z trendem wzrostowym, jeśli poniżej spadkowym.
Według strategii Day Trading z wykorzystaniem Punktów Pivota zalecane jest otwarcie pozycji:
- Długiej, jeśli cena znajduje się w sąsiedztwie poziomów wsparcia S1, S2 lub S3, lecz nie jest w stanie zamknąć się pod nimi oraz mamy do czynienia z trendem wzrostowym
- Krótkiej, jeśli cena znajduje się w sąsiedztwie poziomów oporu R1, R2 lub R3, lecz cena zamknięcia nie potrafi ich przebić oraz panuje aktualnie trend spadkowy.
Stop Loss i zamknięcie pozycji
Najważniejszą kwestią w każdej strategii efektywnego tradingu jest ochrona kapitału. Tak więc należy zacząć od ustalenia zlecenia Stop Loss. Powinno się ono znajdować:
- Tuż poniżej poziomu S1, S2 lub S3, zależnie przy którym nastąpiło wejście, w przypadku pozycji długiej
- Tuż nad poziomie R1, R2 lub R3, zależnie przy którym nastąpiło wejście, jeśli mowa o pozycji krótkiej.
Natomiast Take Profit powinien znajdować się:
- Dla pozycji długich:
- Tuż pod PP, jeśli wejście nastąpiło w sąsiedztwie S1
- Tuż pod S1, jeśli wejście nastąpiło w sąsiedztwie S2
- Tuż pod S2, jeśli wejście nastąpiło w sąsiedztwie S3
2. Dla pozycji krótkich:
- Tuż nad R2, jeśli wejście nastąpiło w okolicy R3
- Tuż nad R1, jeśli wejście nastąpiło w okolicy R2
- Tuż nad PP, jeśli wejście nastąpiło w okolicy R1.
Ze względu na charakter tej metody handlu, to choć nie mamy sztywnie wyznaczonego stosunku potencjalnego zysku do ponoszonego ryzyka, to zawsze przyjmie on bardzo korzystną dla tradera wartość – taka specyfika tego systemu.
Co więcej, należy zwrócić uwagę na fakt, że bardzo wielu traderów na całym świecie każdego dnia handlowego, traduje krótkoterminowo właśnie w oparciu o Punkty Pivota, zwłaszcza jeśli mowa o głównych parach walutowych i najpopularniejszych indeksach giełdowych. I choć każdy spekulant może mieć własny system handlowy, to jednak opiera się o te same dane wejściowe – na swoim wykresie ma umieszczone identyczne linie stanowiące Punkty Pivota. Zakłada więc, że te same poziomy będą respektowane przez rynek, co bardzo często się sprawdza, niczym samospełniająca się przepowiednia.
Strategia Ichimoku Swing Trading
Podstawowe informacje
System Ichimoku Kinko Hyo oznacza po japońsku “wykres równowagi na rzut oka”. Stworzył go Goichi Hosoda – japoński dziennikarz ekonomiczny. Nad systemem zaczął pracować jeszcze przed drugą wojną światową. Wykorzystał wynajętych przez siebie studentów do testowania strategii. Testy trwały przez ponad 30 lat, by ostateczna wersja ujrzała światło dzienne w 1969 roku. Przez wiele lat popularna technika w kraju Kwitnącej Wiśni wykorzystywana była na wszystkich dostępnych rynkach finansowych. Korzystano z niej zarówno na rynku walutowym, akcyjnym, jak i na rynku towarowym.
Nie była ona jednak znana wśród zachodnich inwestorów. Powodem takiego stanu rzeczy był brak jakichkolwiek tłumaczeń z języka japońskiego. Sytuacja zmieniła się pod koniec XX wieku, gdy japońskie spojrzenie na spekulacje zaczęło zyskiwać popularność wśród zachodnich inwestorów.
Budowa systemu Ichimoku
Choć wykres z wykorzystaniem Ichimoku wydaje się niezwykle skomplikowany, sam system składa się jedynie z 5 elementów: Tenkan sen, Kijun sen, Chikou span, Senkou span A, Senkou span B. Na czym one polegają?
- Tenkan sen jest średnią najwyższej i najniższej ceny z ostatnich 9 okresów
- Kijun sen natomiast jest średnią najwyższej oraz najniższej ceny z ostatnich 26 okresów
- Senkou Span A to średnia dwóch poprzednich średnich (Tenkan sen i Kijun sen) przesunięta w przód (w przyszłość) o 26 okresów
- Senkou Span B to średnia z najwyższej i najniższej ceny z 52 okresów, przesunięte w przód (w przyszłość) o 26 okresów
- Chikou Span to cena obecnego zamknięcia świecy przesunięta w tył o 26 okresów.
Na samym wstępie warto wspomnieć, że z racji konstrukcji Senkou Span A i B ciekawym elementem jest z pewnością fakt, że system ten jest jednym z niewielu wskaźników wybiegającym w przyszłość. Goichi Hosoda uznał, że do jego systemu najlepiej pasują wartości 9, 26 i 52. Liczba 9 obrazuje półtora tygodnia (ówczesny tydzień roboczy trwał 6 dni). Z kolei 26 dni trwał roboczy miesiąc. 52 dni to liczba obrazująca dwa miesiące.
Odległość między Span A i Span B nazywa się chmurą (kumo). Chmura może być zarówno wzrostowa (gdy Senkou Span A jest powyżej Senkou Span B) jak i spadkowa (gdy Senkou Span A jest poniżej Senkou Span B). Przy wyraźnych trendach Senkou Span A znajduje się bliżej ceny. Ichimoku powstało z myślą o wykresach dziennych, choć świetnie się ono sprawdza również na nieznacznie niższym interwale czasowym, czyli wykresie H4; a także na wyższym – czyli wykresie tygodniowym.
Wejście w pozycję
Na czym jednak polega stosowana na Forex strategia Ichimoku Swing Trading? W pierwszej kolejności, trader określa panujący trend na wykresie tygodniowym. W tym celu wykorzystuje standardowe parametry Ichimoku, ustalane zgodnie z myślą przewodnią twórcy systemu.Trend jest określany na podstawie położenia ceny względem chmury (kumo), jak również chikou span. Jeżeli cena wykresu znajduje się powyżej chmury oraz chikou span znajduje się powyżej ceny, wówczas panuje trend wzrostowy, zatem trader powinien szukać jedynie okazji do zajęcia pozycji długiej. W przypadku, gdy cena znajduje się poniżej chmury, a chikou span poniżej ceny, wówczas można śmiało stwierdzić, iż panuje trend spadkowy. W związku z tym trader powinien jedynie szukać okazji do zajęcia pozycji krótkiej.
Następnie po spełnionych wytycznych dotyczących określenia trendu, trader przechodzi na wykres dzienny lub H4, który wykorzystuje do znalezienia określonego setupu, w celu otwarcia pozycji. Określenie trendu na wykresie tygodniowym zwiększa prawdopodobieństwo sukcesu, ponieważ trader zawiera transakcje zgodne z trendem wyższego rzędu. Na wykresie dziennym lub czterogodzinnym, szuka się setupów wyznaczonych na podstawie tradycyjnych sygnałów z użyciem tego narzędzia. Jednakże, aby setup mógł zostać uznany na wykresie D1 lub H4, musi być spełniony ten sam warunek, co na tygodniowym interwale. W przypadku trendu spadkowego, cena musi znajdować się poniżej chmury, zaś chikou span poniżej ceny.
Jeżeli warunek został spełniony, wówczas trader szuka okazji do zajęcia pozycji na podstawie wyznaczonych wsparć i oporów. Na podstawie Ichimoku wyznacza się kluczowe poziomy wykorzystując granice chmur, kijun sen oraz chikou span. Chmura wzrostowa w naturalny sposób stanowi wsparcie dla trendu wzrostowego, dlatego też w momencie, w którym cena zaczyna przebijać od góry kumo jest to sygnał, iż siła popytu jest testowana.
W sytuacji trendu spadkowego, sytuacja wygląda analogicznie. Z kolei kijun sen jest linią prezentującą średnią z najwyższego i najniższego poziomu z ostatnich 26 okresów. Dlatego też linia ta pokonana przez cenę stanowi istotny sygnał, że dochodzi do zaburzenia równowagi na wykresie. Opór/wsparcie z wykorzystaniem chikou span są zależne od reakcji wspomnianej linii na wykres cenowy.
Sygnał do zajęcia pozycji długiej pojawia się, gdy na wykresie dziennym zostaje wybroniony poziom wsparcia wynikający z chmury (kumo), kijun sen czy chikou span. Analogicznie, sygnał do zajęcia pozycji krótkiej pojawia się w momencie, w którym wyznaczony poziom oporu zostaje wybroniony.
Stop Loss i wyjście z pozycji
Zlecenie Stop Loss powinno być wyznaczone na poziomie, który znajduje się poniżej wsparcia (w przypadku zlecenia kupna), bądź powyżej oporu (w przypadku pozycji krótkiej). Do wyznaczenia takiego poziomu można wykorzystać kijun sen, albo chikou span, bądź granicę zasięgu chmury. Kolejnym sygnałem obronnym, po którym należy poważnie rozważyć zamknięcie pozycji, jest sytuacja, w której chikou span przebije się przez cenę, zaprzeczając tym samym trendowi, który stanowił podstawę do zajęcia pozycji.
Wyjście z pozycji z zyskiem następuje natomiast w momencie, w którym na wykresie tygodniowym dojdzie do zejścia ceny poniżej chmury.
Ichimoku Swing Trading uchodzi za ponadprzeciętnie dochodową strategię Forex ze względu na dodatkowe potwierdzanie trendu na wyższym interwale – skutecznie zwiększa ono prawdopodobieństwo sukcesu.
Strategia Inside Bar Scalping
Podstawowe informacje
Jeśli preferujemy dynamiczny handel krótkoterminowy i chcemy wykorzystać wysoki poziom zmienności na rynku Forex, dobrym pomysłem okaże się strategia Inside Bar Scalping. Co więcej, jest ona stosunkowo prosta i intuicyjna – do stosowania jej w handlu nie potrzebujemy żadnych wskaźników.
Wystarczy nam najprostszy wykres danej pary walutowej oraz obserwacja, z jaką świecą mamy w tym momencie do czynienia. Formacja Inside Bar nie jest może tak popularna jak formacja Pin Bar lub Młota, lecz świetnie sprawdza się w systemach tradingu krótkoterminowego. Jak ją rozpoznać?
Powstaje, gdy ostatnia świeca na wykresie ma wyższe minimum oraz niższe maksimum niż bezpośrednio ją poprzedzająca. Oznacza to, że rynek w danym momencie nie jest zdecydowany w którą stronę podążyć. Umożliwia to osiąganie zysków zarówno ze zleceń kupna, jak i sprzedaży, niezależnie w jakim trendzie długoterminowym obecnie dany instrument się znajduje, co więcej przy stosunkowo wąskim zabezpieczeniu Stop Loss.
W praktyce trader może wygenerować imponujący zysk w stosunku do ryzyka wykorzystując pojawienie się naprawdę silnego impulsu cenowego, niezależnie od tego, która strona rynku go w danym momencie wygeneruje – naszym celem jest tutaj bycie zawsze wśród tych, którzy właśnie przejmują inicjatywę.
Systemy skalpingowe są wykorzystywane w handlu intraday, więc wskazane są niższe interwały czasowe. Dla wybranej strategii najbardziej odpowiedni będzie wykres M5.
Wejście w pozycję i Stop Loss
Strategia Inside Bar Scalping jest dość specyficzna, ponieważ stosując ją zawieramy zlecenia oczekujące. Gdy zaobserwujemy pojawienie się formacji Inside Bar, ustawiamy:
- Buy Stop tuż nad maksymalną wartością wewnętrznej świecy
- Sell Stop tuż pod maksymalną wartością wewnętrznej świecy.
Oznacza to, że pozycja ma zostać otwarta, gdy kurs osiągnie ustaloną przez nas wartość. Wtedy drugie, nieaktywne zlecenie należy skasować i dokładnie na jego wartości ustawić Stop Loss. Wynika z tego, że w przypadku tej metody handlu wyznaczanie zlecenia zabezpieczającego jest bardzo proste i intuicyjne, ponieważ zawsze przyjmuje ono wartości nieaktywnego zlecenia wynikającego z formacji Inside Bar.
Take Profit i zamknięcie pozycji
Dzięki temu potencjalna strata, gdy rynek wykona ruch nie po naszej myśli, będzie niewielka. Natomiast Take Profit należy ustawić w odległości trzykrotnie większej niż Stop Loss od ceny otwarcia, dzięki czemu mamy niezwykle korzystny stosunek zysku do ryzyka.
Ponadto, niewątpliwy atut stanowi fakt, że posługiwanie się zleceniami oczekującymi (Buy Stop i Sell Stop) sprawia, że eliminujemy ryzyko poślizgu cenowego, które występuje przy manualnym otwieraniu pozycji.
Dodając do tego jeszcze fakt, że formacje świecowe Inside Bar wcale nie pojawiają się na rynku ponadprzeciętnie często, zostaniemy utwierdzeni w przekonaniu, że ten system scalpingowy nie generuje dużej liczby fałszywych sygnałów, co przeważnie jest największym problemem przy tej technice handlu Forex.